Wanneer wordt handelen met voorkennis een misdrijf?

Handelen met voorkennis: dit onderwerp wordt vaak gezien als een abstract en complex juridisch vraagstuk, maar in werkelijkheid heeft het ingrijpende gevolgen die niet onderschat mogen worden. Het wordt vaak gezien als een grijs gebied in de financiële wereld, maar de wetgeving hierover is duidelijk en streng. Wat betekent handelen met voorkennis precies? Hoe herkent u de grenzen tussen wat legaal en illegaal is? En wanneer wordt dit een misdrijf? In deze blog duiken we dieper in dit complexe vraagstuk en bieden we u handvatten om de risico’s te begrijpen.

Wat is voorkennis?

Voorkennis, ofwel “inside information”, verwijst naar concrete en niet-openbare informatie die significante invloed kan hebben op de koers van een aandeel of ander financieel instrument. Er zijn vier kernvoorwaarden waaraan informatie moet voldoen om als voorkennis te kwalificeren:

• Concrete informatie: het gaat om feitelijke gegevens, zoals een geplande fusie, kwartaalcijfers of een overname. Dit zijn harde feiten die direct een impact hebben op een bedrijf.
• Niet-openbare informatie: deze gegevens zijn niet beschikbaar voor het brede publiek en zijn vaak alleen bekend bij een selecte groep binnen of rondom een onderneming.
• Betrekking op een beursgenoteerd fonds: de informatie heeft betrekking op aandelen of andere instrumenten die op de beurs worden verhandeld. Dit sluit niet-beursgenoteerde bedrijven doorgaans uit.
• Significante invloed: de informatie kan de koers van het aandeel substantieel beïnvloeden. Het moet gaan om zaken die groot genoeg zijn om de markt te bewegen.

Het handelen met dergelijke informatie wordt beschouwd als oneerlijk en schadelijk voor het vertrouwen in de markt. Bovendien belemmert het een gelijk speelveld, wat essentieel is voor een gezonde economie.

Meer informatie over de juridische en praktische aspecten van voorkennis kunt u vinden in de brochure van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze uitgebreide gids geeft inzicht in hoe marktmisbruik wordt gedefinieerd en gereguleerd. Lees de volledige brochure hier: AFM Brochure Handel met Voorwetenschap.

De rol van de Autoriteit Financiële Markten (AFM)

De AFM houdt toezicht op het voorkomen van marktmisbruik, waaronder handel met voorkennis valt. Haar taken omvatten:

• Onderzoek en boetes: de AFM monitort transacties en onderzoekt verdachte activiteiten. Zo kunnen afwijkende handelspatronen, zoals grote aankopen vlak voor belangrijke aankondigingen, worden opgespoord. Boetes kunnen oplopen tot miljoenen euro’s, afhankelijk van de ernst van de overtreding.
• Aangifte bij het OM: bij vermoedens van strafbare feiten doet de AFM aangifte bij het Openbaar Ministerie, dat vervolgens strafrechtelijke stappen kan ondernemen. Dit kan leiden tot juridische vervolging en hoge straffen.

Bedrijven en handelaren zijn verplicht verdachte transacties te melden. Zelfs telefoongesprekken over beleggingsorders worden vaak opgenomen om bewijs te verzamelen. Hierdoor wordt elk detail van een transactie traceerbaar en kunt u moeilijker onder een straf uitkomen.

Bewijsvoering in voorkennis zaken

Bewijsvoering in zaken over handelen met voorkennis is complex. Rechters kijken vaak naar indirect bewijs, zoals:

• De omvang van een transactie: gaat het om uitzonderlijk grote investeringen?
• De timing in relatie tot koersgevoelige gebeurtenissen: was de handel vlak voor een grote aankondiging?
• Uw beleggingsprofiel: is dit patroon afwijkend van uw normale gedrag?

Daarnaast bestaat er het zogenoemde bewijsvermoeden, waarbij bepaalde omstandigheden als indicatie voor handelen met voorkennis worden beschouwd. U moet dit vermoeden zelf weerleggen, wat een uitdagend proces kan zijn. Dit maakt het belangrijk om een sterke juridische verdediging op te bouwen.

Verplichtingen voor beursgenoteerde bedrijven

Beursvennootschappen hebben een belangrijke rol in het voorkomen van handel met voorkennis. Dit omvat:

• Voorkomen van lekken: bedrijven moeten interne controlemechanismen hebben om vertrouwelijke informatie te beschermen. Strikte beveiliging van documenten en communicatie is essentieel.
• Openbaar maken van koersgevoelige informatie: bij twijfel over de vertrouwelijkheid moet informatie direct openbaar worden gemaakt. Dit voorkomt speculaties en onduidelijkheden op de markt.
• Uitstelregeling: onder bepaalde voorwaarden mogen bedrijven openbaarmaking uitstellen, maar dit gebeurt slechts terughoudend. Dit geeft ruimte om zorgvuldig met complexe situaties om te gaan, maar mag niet worden misbruikt.

Gevolgen van handelen met voorkennis

Handelen met voorkennis is niet zonder risico’s. De gevolgen kunnen fors zijn, waaronder:

• Hoge boetes: financiële sancties kunnen zeer zwaar wegen, vooral voor individuele beleggers.
• Gevangenisstraffen: afhankelijk van de ernst van de zaak kan een gevangenisstraf worden opgelegd.
• Reputatieschade: voor bedrijven en individuen kan betrokkenheid bij voorkennis zaken het vertrouwen van klanten en partners ernstig schaden.

De AFM en het OM nemen deze zaken uiterst serieus. De pakkans is bovendien groot dankzij geavanceerde technologieën en strikte regelgeving. Voor verdachten kan zelfs een vermoeden van betrokkenheid al desastreuze gevolgen hebben.

Wat te doen als u verdacht wordt?

Bent u verdachte van handel met voorkennis? Het is dan belangrijk om juridisch advies in te winnen bij een gespecialiseerd financieel strafrecht advocaat. Ons kantoor combineert expertise op het gebied van ondernemingsrecht en strafrecht en biedt een multidisciplinaire aanpak die uw verdediging versterkt. Met onze kennis van zowel juridische als financiële aspecten maken wij een sterkere zaak voor onze cliënten.

Compliance en preventie

Het voorkomen van handel met voorkennis begint bij een sterke compliance-cultuur binnen bedrijven. Essentiële stappen zijn onder andere:

• Het opzetten van een compliance programma: dit omvat beleidslijnen en protocollen om risico’s te beperken.
• Regelmatige training van medewerkers: zorg dat uw medewerkers bewust zijn van de regels en de risico’s.
• Interne controles op naleving van de regelgeving: doorlopende evaluaties en audits kunnen helpen om overtredingen te voorkomen.

Met een proactieve aanpak kunt u marktmisbruik voorkomen en het vertrouwen in de financiële markten versterken. Een bedrijf dat zijn interne processen op orde heeft, minimaliseert niet alleen juridische risico’s maar versterkt ook zijn reputatie.

Conclusie

Handelen met voorkennis is niet alleen onethisch, maar kan ook zware juridische consequenties hebben. Het naleven van de regels is belangrijk om zowel individuen als bedrijven te beschermen tegen de gevolgen van marktmisbruik. Heeft u vragen of zorgen? Neem dan contact met ons op en laat u adviseren door onze experts.